Hüquq jurnalı

Vəkillər Kollegiyasının üzvü Amid Əsgərov ilə müsahibə

Injuria Oktyabr 07, 2022

Red: Salam,müsahibə təklifimizi qəbul etdiyiniz üçün təşəkkür edirik.  Əvvəlcə, zəhmət olmasa, özünüz haqqında məlumat verərsiniz. ( təhsil, iş təcrübələriniz və s.)

A.Ə: Salam, hər vaxtınız xeyir. Təklifə görə minnətdaram.

Əsgərov Amid Abid oğlu Qərbi Azərbaycanda anadan olmuşam. Orta təhsili Gəncə şəhərində, ali təhsili paytaxtımız Bakı şəhərində almışam. 2007-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra bir il hərbi xidmət keçmişəm. Daha sonra dövlət qulluğuna qəbul olunaraq rayon məhkəmələrində hakim köməkçisi, 2018-ci ildən isə Vəkillər Kollegiyasının üzvü olmaqla hazırda Bakı şəhəri 26 saylı Vəkil Bürosunun vəkiliyəm.

Red: Vəkil olmaq sizdə hansı xüsusi bacarıqları formalaşdırıb?

A.Ə: İlk öncə qeyd edim ki, vəkil olmaqdan qürur hissi duyuram. Vəkillik elə bir peşədir ki, daima müxtəlif insanlarla ünsiyyətdə olursan və müxtəlif problemlərin həllində iştirak edirsən. Müəyyən müddətdən sonra, bu faktor vəkildə qarşısındakı tanımadığı insanla qısa ünsiyyətdən sonra onun hansı insani dəyərlərə malik olmasını müəyyən etməyən imkan yaradan bacarıq formalaşdırır.

Red: Azərbaycanda vəkilliklə bağlı ən əsas problemlərin nələr olduğunu düşünürsünüz? Problemlərin həllini nədə görürsünüz?

A.Ə: Vəkilliklə bağlı əsas problem vəkil sorğularının cavablandırılması məsələsidir. Belə ki, bəzən sorğulara cavab verilməməsi, natamam cavab verilməsi, bəzi orqanlar tərəfindən “cavab verilib” görüntüsünü yaratmaq üçün cavab məktubunda sorğuya aidiyyəti olmayan cavabın yazılıb göndərilməsi və ən əsası bütün bu məsələlərin xeyli zaman aparması əsas problemdir. Belə olan halda vəkilin iradəsindən asılı olmayan səbəblərdən şəxsə göstərilən hüquqi yardımın keyfiyyəti aşağı düşür.

Hesab edirəm ki, bu problemin böyük bir hissəsini həll etmək üçün vəkillərədə, bu yaxınlarda məhkəmə hakimlərinə verilən formada - müəyyən kateqoriya məlumatların əldə etmək səlahiyyəti verilməlidir. Misal üçün: şəxsin adına olan daşınar və daşınmaz əmlaklar barədə, qeydiyyat ünvanı barədə, əmək haqqı barədə və s. Məlumatların əldə edilməsi. Onsuzda bu tip məlumatlar sorğu əsasında təqdim olunur. Buna görə dövlət orqanlarının iş yükünü artırmağa, vəkilin vaxtını, hüquqi yardım göstərilən şəxsin vaxt və vəsaitini sərf etməyə dəyərmi? –Dəyməz.

Onuda qeyd edim ki, Azərbaycan Respublikası Vəkillər Kollegiyası rəhbərliyinin əvvəllər mövcud olmuş çoxsaylı problemləri həll etdiyi kimi, bu problemidə qısa müddətdə həll edəcəyindən əminəm.

Red: Bilirik ki, himayəçilik institutundan həm də spirtli içkilərdən və ya narkotik vasitələrdən sui istifadə etməsi və qumara qurşanması nəticəsində fəaliyət qabiliyyəti məhkəmə tərəfindən məhdudlaşdırımış şəxslər üzərində tətbiq olunur, lakin sizcə insanlar mentalitetimizdən çəkinib bu hüquqlarından yetərincə istifadə edə bilirlərmi?

A.Ə: Fikrimcə insanların mentalitet və ictimai qınaqdan çəkinməsinin digər müəyyən hüquqi məsələlərə təsirinin olduğu kimi, spirtli içkilərdən, narkotik vasitələrdən sui-istifadə etməsi və qumara qurşanması nəticəsində öz ailəsini ağır maddi vəziyyətə salan fiziki şəxsin fəaliyyət qabiliyyətinin məhdudlaşdırılması hüququndan istifadə məsələsinədə təsir edir. Çünki insanlar fikirləşirki spirtli içkiyə, narkotikə, qumar oynamağa görə şəxsin fəaliyyət qabiliyyəti məhdudlaşdırılıb üzərində himayəçilik təyin edilərsə, həmin şəxs və onun yaxınları ətrafdakı digər insanlar tərəfindən qınaq obyektinə çevriləcəklər. Buna görə də, əlbəttə mentalitetimizin müəyyən mənada bu hüquqdan yetərincə istifadə edilməməsinə səbəb olduğunu demək olar.

Red: Etibarsız əqdlərin növləri olan mütləq etibarsız və nisbi etibarsız əqdlərin fərqləri nələrdir? Praktikanızda ən çox hansı növünə rast gəlirsiniz?

A.Ə: Bildiyimiz kimi əqdlərin etibarsızlığı Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 14-cü fəslində öz əksini tapmış, həmçinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin qərarlarında əqdlərin etibarsızlığı ilə bağlı olan müəyyən məsələlərə aydınlıq gətirilmişdir. Hüquq ədəbiyyatında mütləq etibarsız əqdlər dedikdə əhəmiyyətsiz yəni puç əqdlər başadüşülür. Bu cür əqdlərin etibarsız sayılması üçün məhkəmə qərarı tələb olunmur. AR MM-nin 337.3-cü maddəsinə qeyd olunduğu kimi “əhəmiyyətsiz əqd məhkəmə tərəfindən etibarsız sayılıb-sayılmamasından asılı olmayaraq özlüyündə etibarsız olan əqddir.” Nisbi etibarsız əqdlər dedikdə hüquq ədəbiyyatında mübahisə edilən əqdlər başadüşülür. Yəni bu cür əqdin etibarsız sayılması üçün mütləq məhkəmə qərarı olmalıdır. Məhkəmə qərarı olmadan həmin əqd etibarsız hesab edilə bilməz. Praktikada hər iki növdən olan əqdlərə rast gəlinsə də, daha çox mübahisə edilən edilən yəni nisbi etibarsız əqdlərə rast gəlinir.

Red: Bildiyiniz kimi MPM-ə olunan dəyişikliyə görə artıq əsassız vəsatətə görə tərəflər cərimə olunacaq, bu barədə nə düşünürsünüz, dəyişiklik vəkillik fəaliyyətinə zərbə vura bilərmi? Sizcə, cərimənin məqsədi nədir?

A.Ə: Əsassız vəsatət və ya şikayətlər verən işdə iştirak edən şəxslərin, onların nümayəndələrinin və ya vəkillərinin cərimə edilməsi ilə bağlı AR MPM-ə edilmiş dəyişiklik birmənalı olaraq qarşılanmadı. Burada əsas məsələ Mülki Prosessual Məcəllənin qeyd edilən 174.5-ci maddəsinin hakimlər tərəfindən əsaslı olaraq tətbiq edilib-edilməməsidir. Hesab edirəm ki, hakim tərəfindən əsaslı olaraq tətbiq edildiyi halda sırf həmin maddənin MPM-ə daxil edilməsi heçbir halda vəkillik fəaliyyətinə zərbə kimi qiymətləndirilə bilməz. Çünki dəfələrlə açıq-aşkar əsassız vəsatət və ya şikayət verən şəxsin cərimə olunması barədə müddəanın məcəlləyə əlavə edilməsi, qarşı tərəfində hüquqlarının qorunmasına və məhkəmədə hər iki tərəfin hüquqları arasında ədalətli balansın təmin edilməsinə yönəldilmişdir. Həmçinin qeyd edilən maddənin mətninə nəzər yetirsək, həmin maddənin məqsədinin “işə düzgün və tezliklə baxılması və onun həll edilməsi” olduğunu görərik.

Red: 5 illik vəkillik həyatınızda özünüz üçün tətbiq etdiyiniz, gənc vəkillərə də tövsiyə niyyəti daşıyan prinsipləriniz nələrdir?

A.Ə: Vəkil mütləq qaydada davamlı olaraq oxumalı, qanunvericiliyi və müxtəlif məhkəmə qərarlarını araşdırmalı və özünü inkişaf etdirməlidir. Bu fikir ilk baxışdan adi səslənə bilər ama uğurlu nəticələr əldə etmək üçün məhz bu xüsusatlar vacibdir. Bundan əlavə Vəkillər Kollegiyasının mütəmadi olaraq təşkil etdiyi təlimlərdə iştirak etməyidə şiddətlə tövsiyyə edərdim. Çünki, iştirak etdiyim təlimlərin verdiyi bilgilərdən mən bu gündə faydalanıram.

Red: Sənin almağa cəsarət etmədiyin riskləri alanlar sənin yaşamaq istədiyin həyatı yaşayar deyib Sokrates. Bəs siz iş həyatında risklərə necə baxırsınız?

A.Ə: Adi həyat risksiz rəngsiz və darıxdırıcı ola bilər ama riskdə gərək həddində olsun. İş həyatında bu məsələyə daha ciddi yanaşmaq lazımdır və bütün risklər heç bir halda qanun çərçivəsindən kənara çıxmamalıdır. Eyni zamanda unutmamalıyıq ki, peşəmiz əsasən müvəkkillərimizin hüquqlarının müdafiəsi ilə bağlıdır. Buna görə də, ilk növbədə müvəkkillərimizin mənafeyini fikirləşərək addım atmalıyıq.

Red: Son olaraq İnjuria hüquq jurnalı oxuyucularına nələr demək istəyərsiniz..

A.Ə: İnjuria hüquq jurnalının oxucularına demək istəyirəm ki öz hüquqlarını bilənlər, bilməyənlərdən daha öndədirlər. Öndə olmaq üçün “İnjuria” hüquq jurnalını izlməkdə davam edin. Həmçinin jurnalın bütün kollektivinə gələcək işlərində müvəffəqiyyətlər arzu edirəm.

https://www.injuria.az/news/vekiller-kollegiyasinin-uzvu-amid-Esgerov-ile-musahibe-